Τα τρία σχέδια για τις περιφέρειες - Αποκέντρωση για την Αριστερά σημαίνει αποκεντρωμένη χώρα

Αναδημοσίευση από την εβδομαδιαία πολιτική εφημερίδα "Δρόμος της Αριστεράς"

 

Τα τελευταία χρόνια και κυρίως με την επιβολή των μνημονίων διαμορφώνονται και «συγκρούονται» σε ό,τι αφορά στις περιφέρειες ως διοικητικά κέντρα, αλλά και σε ό,τι αφορά την περιφερειακή στρατηγική, τρία διακριτά σχέδια.

Το πρώτο αφορά μια προσπάθεια -ας μου επιτραπεί ο όρος- «τιμαριοποίησης» της χώρας, η οποία περιλαμβάνει από τη μια όξυνση των περιφερειακών αντιθέσεων, τοπικισμών κ.λπ., και από την άλλη, απευθείας υπαγωγή τους στο διευθυντήριο των Βρυξελλών. Με τα δεδομένα που διαμορφώνονται στην Ε.Ε. (γερμανοποίηση, ασφυκτικός έλεγχος στα κράτη-μέλη, τραπεζική ενοποίηση κ.ά.) και ανάλογα πάντα με το πώς θα ξετυλιχτεί, το δύσκολο κουβάρι της κρίσης και των ανταγωνισμών, αυτό το σχέδιο προωθεί ο Φούχτελ.

Ένα σχέδιο που επιδιώκει την «κατάτμηση» της χώρας και το οποίο θα πάρει πολύμορφα χαρακτηριστικά. Μιλάμε για απ’ ευθείας εξάρτηση από τις Βρυξέλλες, με ταυτόχρονη αποδυνάμωση της ελληνικής κρατικής οντότητας.

Το σχέδιο προωθείται με διάφορες τακτικές και ντιρεκτίβες, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα την «αναπτυξιακή μόδα» για τις Ειδικές Οικονομικές Ζώνες, αλλά και με την εξαγορά πολιτικού προσωπικού. Δεν είναι λίγοι οι νυν περιφερειάρχες που όχι μόνο ασπάζονται τη συγκεκριμένη κατεύθυνση, αλλά αποδεικνύονται και οι καλύτεροι μαθητές του Φούχτελ. Βρίσκονται, μάλιστα, σ’ αυτό το θέμα, πιο μπροστά, ακόμα και από τη συγκυβέρνηση.

Το δεύτερο σχέδιο, μικρότερο σε στρατηγικό βάθος, αλλά όχι σε ένταση, αφορά στο ντόπιο πολιτικό σύστημα. Ένα πολιτικό σύστημα που αδυνατεί να διαπραγματευτεί με την ευρωκρατία, αλλά παραμένει ικανό, να βλέπει και να διαμορφώνει τις περιφέρειες, σαν ένα δεύτερο -πιο κοντά, αλλά και όχι τόσο κοντά στον πολίτη- πολιτικό σύστημα, κάτω και πλάι στο καταρρέων κεντρικό. 

Μιλάμε, δηλαδή, για ένα υπο-κράτος που εξυπηρετεί μια κοντόθωρη και άκρως ωφελιμιστική λογική. Και δεν μιλάμε μόνο για την προφανή προσέγγιση της περιφέρειας ως ιμάντα μεταφοράς των πιο αντικοινωνικών πολιτικών. 

Μιλάμε, κυρίως, για την περιφέρεια ως κέντρο ανάπτυξης, «χαμηλότερων» ομόκεντρων κύκλων, ντόπιας διαπλοκής από τη μια, αλλά και αποφόρτισης του κεντρικού κράτους και του πολιτικού συστήματος από λαϊκές πιέσεις από την άλλη, αφού η διάχυση των εξουσιών, χωρίς, μάλιστα, τους αναγκαίους πόρους, αυτό ακριβώς το στόχο υπηρετεί. 

Απ’ την ατάκα «τα παράπονα στο δήμαρχο», σιγά-σιγά περνάμε στο «τα παράπονα στον περιφερειάρχη», αφού το κράτος προωθεί, αλλά το μικρότερο κράτος  αδυνατεί ή δεν θέλει. Επίσης, όλα τα παραπάνω δεδομένα, αποτελούν και ένα πολυδαίδαλο και «απρόσωπο», ανασχετικό παράγοντα πιθανών ανατροπών, που θα επιχειρήσει «αύριο» μια κυβέρνηση της Αριστεράς. Είναι εύκολο να σκεφτεί κανείς, πόσα εμπόδια μπορούν να συναντήσουν, οι όποιες προωθούμενες ανατροπές στο κράτος, αν το μικρότερο κράτος, δηλαδή, η περιφέρεια, σταθεί με πολεμική απέναντί τους. 

Το τρίτο σχέδιο, είναι το δικό μας σχέδιο, είναι το σχέδιο της Αριστεράς. Εμείς αντιλαμβανόμαστε τη χειραφέτηση του λαού, ως διαρκές ζητούμενο και την κοινωνικο-πολιτική ανασυγκρότηση, ως βασική προϋπόθεση, ουσιαστικής διεξόδου. Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ, μιλάνε συνεχώς για αποκέντρωση. Κι εμείς μιλάμε για αποκέντρωση, αλλά τι σημαίνει για μας αποκέντρωση. Αποκέντρωση για την Αριστερά σημαίνει αποκεντρωμένη χώρα. Όχι υδροκέφαλη χώρα, στο κέντρο της οποίας συνωστίζονται όλο και περισσότεροι. Αλλά χώρα, που μέσα από ένα εθνικό σχέδιο περιφερειακής ανάπτυξης, κρατάει τον κόσμο της στην περιφέρεια, ζωντανεύει την περιφέρεια. Δεν μπορεί να ζήσει η χώρα, ειδικά με τις συνθήκες που διαμορφώνει η κρίση, με μια Αθήνα των 5 εκατομμυρίων και μια περιφέρεια που διαρκώς αποψιλώνεται από ανθρώπους και παραγωγικές δυνατότητες. 

Γι’ αυτό είναι αναγκαίο ένα εθνικό σχέδιο συνολικής ανασυγκρότησης, που θα αντιλαμβάνεται την περιφέρεια ως δομικό στοιχείο υλοποίησής του και όχι ως μοχλό πίεσης απέναντι στο υδροκέφαλο κράτος ή ακόμα χειρότερα κόντρα, στη διπλανή περιφέρεια. Άλλωστε, μια τέτοια αντίληψη, μια τέτοια πρακτική, υπηρετεί με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο το σχέδιο Φούχτελ. Άρα, εμείς, μιλάμε για ένα συνολικό εθνικό σχέδιο και όχι για πόλεμο της περιφέρειας με το κέντρο, ούτε για μέτωπο περιφερειών, κόντρα στο κέντρο. Αυτή είναι η δική μας αντίληψη. (…)

Σ’ αυτό το πλαίσιο πρέπει, στις 18 και 25 Μάη, να στείλουμε το μήνυμα πως ο λαός δεν περιμένει άλλο. Λέει «ώς εδώ». Και παίρνει την υπόθεση στα χέρια του.

Ήρθε η ώρα να ξεπεράσουμε τα μεγάλα λόγια, να κλείσουμε τ’ αφτιά μας στις σειρήνες του καταρρέοντος πολιτικού συστήματος και κυρίως να ξεπεράσουμε τη λογική της ανάθεσης.Ήρθε η ώρα η κοινωνία να έρθει στο προσκήνιο, όχι μέσω του συνδυασμού μας, αλλά με το συνδυασμό μας. Εμείς, δεν θέλουμε τους κατοίκους του Βορείου Αιγαίου ψηφοφόρους, αλλά χειραφετημένους πρωταγωνιστές.

(Το παραπάνω άρθρο είναι απόσπασμα από την ομιλία της Αγλαΐας Κυρίτση στους ετεροδημότες του Βορείου Αιγαίου, η οποία πραγματοποιήθηκε τη Μ. Δευτέρα στο Θέατρο «Τζένη Καρέζη»)